Lâu lắm rồi, em có về Năm Căn?// U Minh Hạ mút trời thương nhớ/ tràm vẫn thơm một góc trời biên viễn// dạ đồng bằng lựng đỏ những phù sa/ em có về xin chớ xức nước hoa/ để mặc tràm thơm xức vào lòng dạ?
Thơ 1-2-3 mỗi bài thơ là chỉnh thể độc lập gồm 3 đoạn, 6 câu.
Đoạn 1 chỉ có 1 câu gồm tối đa 11 chữ hoặc ít hơn, đồng thời cũng là tên bài thơ, nhằm tránh trùng lắp tên những bài thơ đã xuất hiện.
Đoạn 2 có 2 câu, với mỗi câu tối đa 12 chữ hoặc ít hơn. Còn đoạn 3 có 3 câu, với mỗi câu tối đa 13 chữ hoặc ít hơn. Chữ càng tinh lọc càng đa nghĩa càng giá trị.
Đề tài Thơ 1-2-3 hoàn toàn tự do, nội dung chủ yếu đi từ ngoại cảnh dần vào chiều sâu nội tâm tác giả muốn biểu hiện.
Đặc biệt khuyến khích tính độc lập từng câu thơ trong mối tương quan toàn bài, đồng thời giữa câu 1 và câu 6 có tính hô ứng để nội dung bài thơ chặt chẽ, thống nhất trong một không gian thẩm mỹ riêng biệt.
Không khuyến khích biến thể các loại thơ truyền thống: lục bát, song thất lục bát, tứ tuyệt, ngũ ngôn, lục ngôn, thất ngôn… thành Thơ 1-2-3.
Lời bóng gió thiết tha từ đất
trong chiếc nôi mùa đông
kẽo kẹt lời bà ru tháng cuối Chạp
mẹ mang áo tơi ra đồng cấy xanh niềm hy vọng
những luống cày cha phơi ngực gió bạc màu
rồi một chiều cha mẹ hóa mây trôi về dĩ vãng?
Mớ ký ức con tươi vàng như bông cải
trong chiếc rổ rau vạch hừng đông mẹ hái
bữa cơm nhà quê chan nước mắt no lòng
những đứa trẻ nghèo đâu biết mẹ che buồn
trong những bữa chợ chiều ế nhệ
cha giấu lòng mình hun khói thuốc khuya trăng?
Xa mú tí tè* phía bên kia sông Cái
có xóm nghèo không tên
có ngôi miếu thờ người đóng đáy không về nữa
bỏ lại miệt Xẻo Gừa buồn vui năm tháng
và con đò lười cũng hóa kiếp qua sông
bà quả phụ mồ côi chắc cũng đã lấy chồng?
________
*chữ của Vương Hồng Sển
Chớ nặng nhẹ với thời gian?
con cuốc rỉ rả buồn thân phận
đếm nhịp đời mình qua thanh âm đêm
ông Năm đờn cò, khuya lấy đờn ra kéo
hai dây khô khuyết nửa vầng trăng
thời gian kéo mòn lòng lữ khách?
Tuổi thơ mình mù mịt cánh đồng năng
chạm bốn phía trời nào cũng nhớ
bọn trẻ trâu trắng non trang vở
bài học thuộc lòng là bắt ốc hái rau
bài học làm người từ chái bếp ngõ sau
mẹ vẫn dạy đấy, cả đời con ghi nhớ?
Lâu lắm rồi, em có về Năm Căn?
U Minh Hạ mút trời thương nhớ
tràm vẫn thơm một góc trời biên viễn
dạ đồng bằng lựng đỏ những phù sa
em có về xin chớ xức nước hoa
để mặc tràm thơm xức vào lòng dạ?
TRẦN THANH DŨNG (SÓC TRĂNG)
