Nhà thơ Nguyễn Hữu Thông nguyên là Phó Giám đốc Sở Khoa học công nghệ, Chủ tịch Hội Văn học nghệ thuật tỉnh Hòa Bình. Tháng 4.2023, ông vào Tuy Hòa, Phú Yên tham dự trại sáng tác văn học do Hội Nhà văn Việt Nam tổ chức, cũng là dịp hai nhà thơ Phạm Thị Phương Thảo (Hà Nội) và Trần Thanh Dũng (Sóc Trăng) cùng giới thiệu hai tập thơ 1-2-3 mới xuất bản. Thể thơ mới thuần Việt đã mang đến cho nhà thơ Nguyễn Hữu Thông nhiều cảm hứng và ông liên tục thể nghiệm viết những bài thơ 1-2-3 ngay tại phố biển Tuy Hòa với tâm thế của người: “Từ rừng về biển// Ngắm biển xanh mênh mông/ Dạt dào tình sóng trắng// Ngồi hứng vạt gió lành/ Bài thơ vừa thai nghén/ Biển bỗng nhớ về núi biếc rừng xanh”.
Thơ 1-2-3 mỗi bài thơ là chỉnh thể độc lập gồm 3 đoạn, 6 câu.
Đoạn 1 chỉ có 1 câu gồm tối đa 11 chữ hoặc ít hơn, đồng thời cũng là tên bài thơ, nhằm tránh trùng lắp tên những bài thơ đã xuất hiện.
Đoạn 2 có 2 câu, với mỗi câu tối đa 12 chữ hoặc ít hơn. Còn đoạn 3 có 3 câu, với mỗi câu tối đa 13 chữ hoặc ít hơn. Chữ càng tinh lọc càng đa nghĩa càng giá trị.
Đề tài Thơ 1-2-3 hoàn toàn tự do, nội dung chủ yếu đi từ ngoại cảnh dần vào chiều sâu nội tâm tác giả muốn biểu hiện.
Đặc biệt khuyến khích tính độc lập từng câu thơ trong mối tương quan toàn bài, đồng thời giữa câu 1 và câu 6 có tính hô ứng để nội dung bài thơ chặt chẽ, thống nhất trong một không gian thẩm mỹ riêng biệt.
Không khuyến khích biến thể các loại thơ truyền thống: lục bát, song thất lục bát, tứ tuyệt, ngũ ngôn, lục ngôn, thất ngôn… thành Thơ 1-2-3.
Thềm nhà năm tháng
Bước vui bước buồn
Bước mưa bước nắng
Thềm nhà ba bậc
Đã quen chân bước
Thời gian biết đâu là bậc cuối cùng.
Giọt sương huyền diệu
Lấp lánh thủy tinh
Sinh ra trong đêm giao hoan trời đất
Đừng đụng đến – xin đừng
Hãy cứ để giọt sương lúng liếng
Tan vào nắng mai
Từ rừng về biển
Ngắm biển xanh mênh mông
Dạt dào tình sóng trắng
Ngồi hứng vạt gió lành
Bài thơ vừa thai nghén
Biển bỗng nhớ về núi biếc rừng xanh
Vô tư biển sóng
Người nạo ngao đi lùi trên bãi cạn
Sóng biển chẳng biết đi lùi
Những con ngao lặng im đáy cát
Người nạo ngao lầm lũi nắng chiều
Biển cứ vô tư rì rầm sóng hát
Đám mây goá bụa
Phờ phạc phía hoàng hôn
Vàng vọt sắc buồn nhớ miền xa lắc
Lại trắng đêm đen tựa mình vách đá
Nặng lòng buốt giá
Đám mây goá bụa đợi bình minh.
NGUYỄN HỮU THÔNG
