“Chằn tinh đứng canh hai bên cổng chùa// Mặt rùng rợn hù dọa nhân gian/ Quá phũ phàng chốn thanh tịnh// Đó là gương cho người soi lại mình/ Vào chùa bỏ “tâm chằn” chưa/ Vậy mà khối người chẳng hiểu”. Một thông điệp văn hóa độc đáo và ý nghĩa. Với chùm thơ 1-2-3 đầu tiên, tác giả Thạch Đờ Ni từ Bạc Liêu còn thể hiện nỗi lòng mình qua vẻ đẹp “Bên cổng chùa hoa văn tuyệt tác/ Em gái Khmer hay nàng tiên đi lạc” và cả sự trăn trở trước đại dịch Covid-19: “Tiếng còi xe cứu thương hú vọng tan thương/ Đất mẹ quằn đau thao thức đêm trường”
Thơ 1-2-3 mỗi bài thơ là chỉnh thể độc lập gồm 3 đoạn, 6 câu.
Đoạn 1 chỉ có 1 câu gồm tối đa 11 chữ hoặc ít hơn, đồng thời cũng là tên bài thơ, nhằm tránh trùng lắp tên những bài thơ đã xuất hiện.
Đoạn 2 có 2 câu, với mỗi câu tối đa 12 chữ hoặc ít hơn. Còn đoạn 3 có 3 câu, với mỗi câu tối đa 13 chữ hoặc ít hơn. Chữ càng tinh lọc càng đa nghĩa càng giá trị.
Đề tài Thơ 1-2-3 hoàn toàn tự do, nội dung chủ yếu đi từ ngoại cảnh dần vào chiều sâu nội tâm tác giả muốn biểu hiện.
Đặc biệt khuyến khích tính độc lập từng câu thơ trong mối tương quan toàn bài, đồng thời giữa câu 1 và câu 6 có tính hô ứng để nội dung bài thơ chặt chẽ, thống nhất trong một không gian thẩm mỹ riêng biệt.
Không khuyến khích biến thể các loại thơ truyền thống: lục bát, song thất lục bát, tứ tuyệt, ngũ ngôn, lục ngôn, thất ngôn… thành Thơ 1-2-3.
Chằn tinh đứng canh hai bên cổng chùa
Mặt rùng rợn hù dọa nhân gian
Quá phũ phàng chốn thanh tịnh
Đó là gương cho người soi lại mình
Vào chùa bỏ “tâm chằn” chưa
Vậy mà khối người chẳng hiểu.
Em là tiên nữ em ơi!
Bên cổng chùa hoa văn tuyệt tác
Em gái Khmer hay nàng tiên đi lạc
Áo cổ tròn, sà rông quá thướt tha
Em che dù làm nỗi nhớ anh nghiêng
Nắng mai si rơi rụng xuống ven đường.
Đêm nằm nghe quê hương thở
Tiếng còi xe cứu thương hú vọng tan thương
Đất mẹ quằn đau thao thức đêm trường
Bầu sữa cạn rưng rưng giọt cuối
Vắt cạn máu ngực chuyển thành sữa ngọt
Mẹ quê hương rơi giọt lệ rưng rưng.
Anh gửi cho em dòng tin nhắn vội
Chốn dịch dã anh vẫn chưa ngơi tay
Tóc anh chưa cắt, râu chưa cạo
Cuộc chiến này ta chỉ có thể thắng
Nên phải chấp nhận hy sinh
Để ngày mai đất nước phục sinh.
THẠCH ĐỜ NI
