VHSG- Cảm hứng mạnh mẽ, cuồn cuộn làm nên tính cách của Chất vấn thói quen. Theo một định nghĩa kiểu Mỹ, “Thơ là tiếng kêu khi được 1 triệu đôla và khi đánh mất số tiền đó”. Nghĩa là tiếng nói của cảm xúc mãnh liệt mới là tiếng nói thật sự của thơ. Cảm xúc trong Chất vấn thói quen là cảm xúc dâng trào, cảm xúc lan toả và cảm xúc lắng đọng kết hợp với mạch tư duy sắc sảo “làm nên giọng thơ hào sảng và nhịp thơ va động thanh âm không theo một bài bản thói quen” (Trần Nhã Thuỵ, Tuổi Trẻ, thứ hai 27.2.2012). Có lẽ nhờ cảm xúc ấy và ý thức sáng tạo mạnh mẽ, Phan Hoàng thoát khỏi sự lúng túng trong hình thức thơ.
TRẦN PHÒ
(Trích bài Bốn ấn tượng về “Chất vấn thói quen”)
PHẦN 2:
CÁI CHẾT ĐEN & VŨ KHÚC TRẮNG
(Tiếp theo)
Bụi vàng Sơn Nam
1.
Trong suy nghĩ nôm na sông rạch
trong giấc mơ hào khí miệt vườn
ông đâu muốn nép mình phía nam ngọn núi
Bằng nguồn sữa người đàn bà láng giềng tốt bụng
bằng lưng vốn chữ nghĩa đam mê trời cho
thủng thẳng bơi vào dòng xoáy văn chương
ông nuôi mộng làm ngọn núi phương nam
lưu giữ từng hạt vàng phù sa mang hình mồ hôi nước mắt
lưu giữ từng mùi hương rừng pha mùi máu tổ tiên
2.
Chong ngọn đèn dầu soi mùa len trâu
nheo mắt lắng nghe chuyện xưa tích cũ
ông biết mình cần gì làm gì
ông thấu hiểu mình nên đi đâu về đâu
trên đất nước lời ru bị chia cắt bởi lòng tham như Tây đầu đỏ
Mặc thị trường chữ nghĩa nhân bản vô tính
ông tự vạch một chân trời
ngược về hình bóng cũ
như người thợ nhẫn nại tài hoa
bới tìm lớp lớp đất đá mỏ quặng thời gian
Bến Nghé xưa
Sài Gòn xưa
Nam Bộ xưa
sàng lọc và tinh chế
trao lại mai sau từng hạt bụi vàng
3.
Nửa đời bơi xuồng
nửa đời cuốc bộ
một thời bưng biền
một thời phố xá
bụi vàng đầy dần
núi vàng cao dần
theo từng trang sách của ông
Những trang sách vàng ròng làm giàu tâm hồn bao thế hệ
không nuôi nổi người thợ chăm chỉ tài hoa tới khi trở về đãi cát phía hư vô
4.
Chẳng thể nằm mãi Bình Dương
chuyện trò gốc cây cục đá
lưu luyến một mảnh tình riêng
theo chân người thương Gò Vấp
nhớ cánh chim quyên xuống đất
hương rừng lãng đãng Cà Mau
đến hội vọc nước giỡn trăng
ghé ngang Tiền Giang cạn chén
trốn Sài Gòn về Bàu Láng
dạo chơi hai cõi U Minh
5.
Cùng ông lang thang phố phường Hà Nội
lâm râm khấn vái liệt tổ đền Hùng
ông truyền cho tôi tình yêu nguồn cội
cảm hứng sinh tồn trận bút trường văn
Lần giở từng trang âm vang ký ức
xuôi về sông rạch lục tỉnh trọng nghĩa khinh tài
tôi lại thấy thấp thoáng bóng ông
kính cận
mũ diềm
túi xách
tùng tơng cuốc bộ góp nhặt bụi vàng
13.8.2011
Kỷ niệm 3 năm ngày “bố già” Sơn Nam ra đi
Tình yêu tiếng mẹ dở dang
Một Con Người viết hoa
đột ngột rời nhân loại
nhẹ nhàng riêng một áng mây…
Lặng nghe tiếng kinh cầu
sắc sắc không không
tôi nghĩ về cuộc đời ba chìm bảy nổi của ông
không không không sắc sắc
ông như phượng hoàng ngang nhiên biển lớn
bay qua mọi giới hạn
sự sống và cái chết
phi thường và tầm thường
chính danh và hư danh
Lặng nghe tiếng kinh cầu
sắc sắc không không
tôi nghĩ về con đường sợ hơn bão táp của ông
không không không sắc sắc
dù biết từ khi sinh ra tạo hoá đã lập trình
hình như
ông vẫn chưa yên lòng nhắm mắt
hình như
tư duy hư vô ông vẫn còn đang nắm bắt
tình yêu tiếng mẹ dở dang
hành trình khai mở dở dang
Cao Xuân Hạo
một Con Người viết hoa
một phượng hoàng ngôn ngữ
một ngôi sao
băng
kịp vạch phía chân trời
một con đường
mới
sáng
chông gai
quyết liệt
16.10.2007
Cánh chim độc hành truyền tín dược
1.
Một cây thuốc quí mở đại ngàn thuốc quí
một cây thuốc quí sáng cuộc đời bình dị
Bay theo đường bay Tuệ Tĩnh
bay theo đường bay Lãn Ông
bay theo đường bay thần y lạc danh mất tích
thoát khỏi ổ rơm quan trường nô lệ
nhập vào thế giới người hiền
cánh chim lạ độc hành Đỗ Tất Lợi
âm thầm bay truyền tín dược
Không cần biết rừng núi hay đồng bằng
không cần biết bản làng hay thành phố
không cần biết vượn hú hay cọp gầm
không cần biết trăn lành hay rắn độc
cánh chim lạ độc hành Đỗ Tất Lợi
vẫn lặng lẽ rẽ mây đi tìm
vẫn kiên trì đội gió chứng minh
vẫn âm thầm bay truyền tín dược
2.
Một cây thuốc quí mở đại ngàn thuốc quí
một cây thuốc quí toả bóng xanh kỳ vĩ
Bằng linh cảm ngọn đèn tiền nhân
bằng tri giác đông tây kim cổ
bằng kinh nghiệm bí truyền ông lang bà mế
bằng niềm tin cỏ cây đất thiêng con Lạc cháu Hồng
cánh chim lạ độc hành Đỗ Tất Lợi
vẫn âm thầm bay truyền tín dược
Mang con nước tình thương đến từng cánh đồng cháy khát
mang hạt giống hy vọng đến từng thửa ruộng trắng tay
mang con đò bao dung đến từng bến sông sâu xoáy
mang bài thuốc dân gian đến từng thân phận hiểm nghèo
cánh chim lạ độc hành Đỗ Tất Lợi
mãi mãi âm thầm…
Những cánh chim lạ nào sẽ tiếp nối
bay truyền tín dược? Những cây thuốc nào sẽ tiếp nối
hành trình thiêng liêng? Những thầy thuốc nào sẽ tiếp nối
giấc mơ từ mẫu?
03.02.2009
Kỷ niệm tròn 1 năm ngày mất của Giáo sư Đỗ Tất Lợi,
nhà dược liệu học hàng đầu châu Á và thế giới.
Một người đàn bà đích thực
Mọi định nghĩa về phụ nữ mà tôi biết
mọi lý luận về cái đẹp mà tôi biết
chợt trở nên vô nghĩa
trước một nét kiêu sa
chợt trở thành mây khói
trước một người đàn bà
một người đàn bà đích thực
Tất cả nguồn năng lượng mặt trời dường như thu hết vào lồng ngực nàng
tất cả mọi dòng sông dường như trôi hết vào cơ thể nàng
tất cả mọi bông hoa dường như khép mình bên từng đường cong giới tính của nàng
tất cả vui buồn cuộc đời dường như gom hết vào ánh mắt nàng
Đừng hỏi nàng là ai và từ đâu đến
nàng chưa bao giờ bước vào giấc mơ của tôi và bạn
nhưng nàng có thể là người đang ở cạnh bạn và tôi
nàng không hiện hữu trên thế giới này
nhưng nàng có thể ẩn hiện trong trái tim mỗi con người
Nàng mang nét hồn nhiên Mỵ Châu
sự thông minh Ỷ Lan
bi kịch Huyền Trân
ngôn ngữ Ngọc Hân
và cả quyền năng Đặng Thị Huệ
Một người đàn bà giống mọi người đàn bà
một người đàn bà khác mọi người đàn bà
một nét kiêu sa (*)
một cơn lũ sắc màu tràn từ đỉnh mơ khoái lạc
16.6.2005
_______
(*) Tên một bức tranh của hoạ sĩ Phạm Cung
Cái chết đen & vũ khúc trắng
… từ một bức ảnh của DQĐ
Mang một vẻ đẹp khác nàng đến thế giới này
Mang một tinh thần khác nàng đến thế giới này
Mang một thông điệp khác nàng đến thế giới này
Trắng. Đồng phục trắng
Trắng. Da thịt trắng
Trắng. Năng lượng trắng
Trắng. Khát khao trắng
Trắng. Vũ khúc trắng
Trái đất không thể tự bảo vệ mình trước lỗ đen những nguy cơ
Bao em bé châu Phi chết đói chết khát chết đạn chết đen trên những ngả đường không ánh sáng
Bao cụ già Nhật Bản chìm trong sóng thần đen sạm phóng xạ hạt nhân
Bao người dân Pakistan như hòn than bở tung toé trong cơn khát máu giận dữ sau… Bin Laden
Cái chết đen treo lơ lửng cả trên đầu những tên khủng bố, độc tài trốn chạy như lũ chuột
Và con giết cha, vợ đốt chồng, thầy cưỡng bức trò, trò hại thầy cùng bao cái chết đen nhe răng rình rập hàm cá sấu
Tiếng khóc sơ sinh như bông hoa chớm nở cũng có nguy cơ chết đen trên bầu vú nhiễm độc sữa mẹ
Người nghèo chết đứng trước cơn bão giá leo thang tối tăm đen đúa mỗi bữa ăn
Trắng và đen và đen và trắng
Tại sao trắng?
Tại sao đen?
Mang một vẻ đẹp khác nàng đến thế giới này
Mang một tinh thần khác nàng đến thế giới này
Mang một thông điệp khác nàng đến thế giới này
Cái chết đen như ngọn lửa hoả hoạn liếm dần từng tế bào nền văn minh đang tiến về phía lợi danh ích kỷ
Vũ khúc trắng mang đến giấc mơ tái sinh từng giọt nước trong veo cho hành tinh cạn kiệt ám ảnh ngày tận thế
Trắng. Khởi nguyên trắng
Trắng. Ngọn lửa trắng
Trắng. Đốt tôi trắng
Trắng. Một làn hương thi ca bay qua mọi ảo tưởng phát minh lan toả từ thịt da căng nhựa trắng của nàng.
10.5.2011
PHAN HOÀNG
(Còn tiếp)
XEM TIẾP:
>> Phan Hoàng – Chất vấn thói quen – Kỳ 1
>> Phan Hoàng – Chất vấn thói quen – Kỳ 2
>> Phan Hoàng – Chất vấn thói quen – Kỳ 3
>> Phan Hoàng – Chất vấn thói quen – Kỳ 4
>> Phan Hoàng – Chất vấn thói quen – Kỳ 5
